ὀδών

ὀδών
ὀδών
Grammatical information: m.
Meaning: `tooth'
Other forms: Ion.; ὀδούς (Arist., LXX; cf. below), ὀδόντος, Aeol. pl. ἔδοντες.
Compounds: Several compp., e.g. ὀδοντ-άγρα f. `tooth forceps' (Hp., Arist.), χαυλι-όδων (Hes. Sc. 387), ntr. -όδον and -όδουν (Arist.) `with protruding teeth'.
Derivatives: 1. Subst. ὀδοντάριον `little cog' (Heliod. ap. Orib.), ὀδοντ-ίς f. name of a fish (pap. IIIa; on the motive of the name Strömberg Fischnamen 45), -ᾶς m. `dentatus', -ίας m. `dentiosus' (Gloss.); odontītis f. `toothwort, Dentaria' (Plin.; Redard 74). 2. Adj. ὀδοντ-ικός `belonging to the teeth' (medic.), -ωτός `equipped with teeth' (Hero, Luc., Gal.), with ὀδοντόομαι `to be equipped with teeth' (Poll.). 3. Verbs. ὀδοντ-ιάω `to teethe' (Gal.) with -ίασις f. `teetheing' (Dsc., Gal.), -ίζω `to equip with teeth' (Orib.), `to polish (with one tooth)' (pap.; cf. charta dentata and Lagercrantz on PHolm. 4, 40), with -ισμός (Poll.), -ισμα (Eust.) `the grinding of teeth'.
Origin: IE [Indo-European] [289] *h₃dent- `tooth'
Etymology: Aeol. ἔδοντες (with second. barytonesis) suggests that ὀδόντ- stands with vowelassimilation for *ἐδόντ-. However, a tooth does not `eat'; it only bites. The h₃ is confirmed by Arm. atamn (Kortlandt, Armeniaca, index). It is further confirmed by νωδός, which requires *n̥-h₃d- (not an assimilated vowel). And also by ὀδύνη `pain' (with which Arm. erkn cannot be cognate, if only because of the -rk-. The form od- `bite' is also seen in Lith. úodas, Latv. uôds `gnat', from *h₃ed- (with long vowel after Winter's Law). The Aeolic form can easily have ἑδ- after ἔδω. The younger ὀδούς for ὀδών is after διδούς (Solmsen Wortforsch. 30 ff.; hardly acceptable doubt by Schwyzer 566; on the nom. sg. still Gaar Gymnasium 60, 169 ff. [ὀδούς Att.], Leroy Mél. Jos. Hombert = Phoibos 5 [1950--51] 102 ff.). -- ὀδών, ὀδόντ-ος agrees with the old name of the tooth in Skt. dán, acc. dánt-am m. ( = ὀ-δόντ-α), Lith. dant-ìs m. (f.), Germ., e.g. OHG zan(d), IE *h₃d-ont-; the zero grade (IE *h₃d-n̥t-) in Goth. tunÞ-us (tund- still in Goth. aihwatundjai [één teken] `tooth of a horse', Lamberterie RPh. LXXIV (2000)278), Lat. dēns a.o.; the original ablaut is still alive in Skt., e.g. gen. sg. dat-ás (\< *h₃dn̥t-ós) beside dánt-am; cf. also the Germ. forms. The zero grade is now assumed in Myc. odakeweta, --tuweta, -tweta `(wheels) with teeth' ), wether a technical detail or an ornament; Dicc. Mic. 2, 16). -- Mostly interpreted as "the eating" ptc. pres. of the verb for `eat' in ἔδω (s. v.). Semantic doubts by Benveniste BSL 32, 74 ff. (with other etymology); against this Solmsen l.c. Further forms with rich lit. in WP. 1, 120 (Pok. 289), and in the etym dictionaries, esp. W.-Hofmann s. dēns. -- Cf. νωδός and αἱμωδέω.
Page in Frisk: 2,352-353

Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό). . 2010.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • οδών — ὀδών, ὁ (Α) ιων. τ. βλ. οδούς …   Dictionary of Greek

  • ὀδών — ὀδούς tooth masc nom sg ὀδών tooth masc nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ὁδῶν — ὁδάω export and sell pres part act masc voc sg ὁδάω export and sell pres part act neut nom/voc/acc sg ὁδάω export and sell pres part act masc nom sg (attic epic ionic) ὁδάω export and sell pres part act masc nom sg (attic epic doric ionic) ὁδός 1 …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • οδούς — ο (ΑΜ ὀδούς, όντος, Α ιων. τ. ὀδών) 1. το δόντι (α. «ο Στάθης κατέβαινεν εις το κενόν, σφίγγων τους οδόντας», Παπαδ. β. «ποῑόν σε ἔπος φύγεν ἕρκος ὀδόντων», Ομ. Ιλ.) 2. κυλινδροειδής απόφυση τού δεύτερου αυχενικού σπονδύλου, η οποία ονομάστηκε… …   Dictionary of Greek

  • Ινδία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Ινδίας Έκταση: 3.287.590 τ. χλμ. Πληθυσμός: 1.029.991.145 (2001) Πρωτεύουσα: Νέο Δελχί (12.791.458 κάτ. το 2001)Κράτος της νότιας Ασίας. Συνορεύει Α με το Μπαγκλαντές και τη Μυανμάρ (Βιρμανία), Β με την Κίνα και… …   Dictionary of Greek

  • καφενείο — Κατάστημα στο οποίο προσφέρονται καφές, διάφορα αναψυκτικά και γλυκά, λειτουργώντας ταυτόχρονα ως χώρος συνάντησης και ψυχαγωγίας. Σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, πρόδρομος του σημερινού κ. ήταν το αρχαίο θερμοπώλιο, στο οποίο οι άνθρωποι… …   Dictionary of Greek

  • Πειραιάς — Πόλη της Αττικής, το μεγαλύτερο λιμάνι της Ελλάδας, επίνειο των Αθηνών, από τα σημαντικότερα εμπορικά και βιομηχανικά κέντρα της χώρας και πρωτεύουσα της ομώνυμης νομαρχίας της περιφέρειας Αττικής. Ο δήμος Π. και οι δήμοι Αγίου Ιωάννη Ρέντη,… …   Dictionary of Greek

  • πάτρα — Πόλη της Πελοποννήσου, πρωτεύουσα του νομού Αχαΐας της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας. Ο δήμος Πατρέων περιλαμβάνει, εκτός από τον ομώνυμο δήμο, και τις κοινότητες Ελικίστρας, Μοίρας και Σουλίου. Τρίτη πόλη της Ελλάδας από άποψη πληθυσμού, μετά την… …   Dictionary of Greek

  • τύφλωση — (Ιατρ.). Απουσία των οπτικών αντιλήψεων ή γενικότερα βαριά ανεπάρκεια αυτών, τέτοια που να εμποδίζει την εκτέλεση έργων για τα οποία η όραση είναι απαραίτητη. Η τ. μπορεί να είναι ολική ή μερική και να οφείλεται σε έλλειψη, σε συγγενή ανωμαλία ή… …   Dictionary of Greek

  • χολή — Προϊόν της έκκρισης του ήπατος, που προορίζεται να διευκολύνει τη λειτουργία της πέψης, στο έντερο. Σχηματίζεται κατά μεγάλο μέρος στα ηπατικά κύτταρα και, διαμέσου των χοληφόρων τριχοειδών, που βρίσκονται στο ηπατικό λοβίο, περνά τους χοληφόρους …   Dictionary of Greek

  • ίκτερος — Κίτρινη χροιά του δέρματος, του σκληρού χιτώνα των ματιών και των βλεννογόνων, που οφείλεται σε συσσώρευση χολοχρωστικών στο αίμα (τιμή χολερυθρίνης άνω των 3 mg ανά 100 ml αίματος) και μπορεί να έχει διάφορες διαβαθμίσεις (στις ηπιότερες… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”